لزوم افزایش آستانه تحمل شهروندان یزدی با ارتقای مهارت‌ اجتماعی

به گزارش تابناک یزد،طبق بررسی‌های انجام شده بسیاری از ناهنجاری‌ها و تنش‌های اجتماعی نتیجه پایین آمدن آستانه  تحمل مردم است.

بنا به نظر بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران این حوزه موارد متعددی نظیر مسائل اقتصادی، عدم آموزش مهارت‌های اجتماعی و بدی آب و هوا در کاهش آستانه تحمل مردم نقش مهمی ایفا می‌کنند.

کم بودن آستانه تحمل در افراد مختلف در حقیقت نمایش دغدغه‌ها و نگرانی‌ها درونی افراد در حوزه‌های مختلف است که متأسفانه به دلایل متعدد در افراد مختلف با آستانه تحمل متفاوت آشکار شده و زمینه بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی و خانوادگی را ایجاد می‌کند.

در همین رابطه نیز ایسنای یزد با برگزاری میزگردي با حضور اساتید جامعه شناسی، روانشناسی و همچنین فعالین پژوهشی در حوزه مسائل اجتماعی علل پایین آمدن آستانه تحمل مردم را بررسی کرده است.
"سید علیرضا افشانی" رییس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد در این میزگرد که با موضوع "بررسی علل کاهش آستانه تحمل مردم" برگزار شد، اظهار کرد: طبق نظریه هیدرولیکی پرخاشگری انسان‌ها دارای ظرفیت‌های مختلفی هستند که تکمیل می‌شود و بعد از تکمیل شدن، ‌کوچکترین عامل لازم است تا فرد را به سمت حرکات پرخاشگرانه سوق دهد.

وی گفت: هرچه اتفاقات متعدد که می‌تواند آستانه تحمل (تاب آوری) را تکمیل کند در جامعه زیاد شود، آستانه تحمل افراد در برابر بی‌ارزش‌ترین مسائل کاهش می‌یابد.

افشانی در پاسخ به این سوال که چرا آستانه تحمل مردم پایین است،‌ تصریح کرد: تمام پدیده‌ها در دنیا چند بعدی بوده و نتیجه کنار هم قرار گرفتن علل متعدد در مورد یک موضوع هستند.

لزوم آگاهی از مهارت‌های اجتماعی در افزایش آستانه تحمل

رییس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد عدم آشنایی با مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی نظیر مهارت کنترل خشم،‌ کنترل استرس، ‌کنترل پرخاشگری و مهارت درک موقعیت را از جمله عوامل پایین آمدن آستانه تحمل در مواقع مختلف دانست و بیان کرد: متأسفانه در شرایط کنونی در فرآیند جامعه‌پذیری آموزش مهارت‌های ارتباطی هیچ جایگاهی ندارند.

وی ناکامی که نتیجه شکست‌های متعدد و مختلف افراد در زندگی است را از دیگر عوامل موثر در پایین آمدن آستانه تحمل افراد عنوان کرد و ادامه داد: هر چقدر شکست‌ها بیشتر باشد، به همان نسبت ‌تحمل افراد، پایین‌تر می‌آید.

این استاد جامعه شناس با اشاره به ویژگی‌های دوره مدرن خاطرنشان کرد: به واسطه ایجاد دوره مدرن، فرد‌گرایی و رقابت‌گرایی بسیار زیاد شده است و این به آن معناست که در دوره مدرن، فرد خودش باید سرنوشت خود را رقم بزند و پایگاه و منزلت اجتماعی‌اش از پدر به صورت موروثی به او منتقل نمی‌شود بلکه باید با تلاش و کوشش، موقعیت مناسبی اجتماعی برای خود کسب کند.

رقابت‌پذیری از دیگر عوامل موثر در کاهش آستان تحمل است

وی با بیان این که بسیاری از رقابت پذیری‌ها در جامعه  نقش مهمی در ایجاد استرس و پایین آمدن آستانه تحمل افراد ایفا می‌کند،‌ اظهار کرد: بالا بردن سطح توقعات که اغلب توسط نظام آموزشی و نظام رسانه‌ای به افراد منتقل می‌شود، از دیگر عوامل تأثیرگذار در پایین آمدن تحمل و تاب‌آوری افراد است.

افشانی خاطرنشان کرد: رسانه با انتشار فیلم‌ها، گزارش‌ها و مضامین اغراق آمیز که عمدتا متعلق به طبقات بالای جامعه است حس کمبود، تحقیر و محرومیت نسبی را در افراد مختلف تقویت کرده و موجبات بروز خشم را فراهم می کند.

رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد در ادامه احساس محرومیت نسبی را یکی دیگر از عوامل موثر در پایین آمدن آستانه تحمل افراد دانست و بیان کرد: با توجه به این‌که مقایسه با دیگران از جمله ویژگی‌های بشری است،‌ افراد بویژه افراد طبقات پایین ضمن مقایسه داشته‌های خود با دیگران، احساس محرومیت کرده و از این طریق زمینه بروز پرخاشگری در آنها فراهم می‌شود.

وی ادامه داد: عمده محتوای فعلی رسانه‌های متعدد در بخش‌های مختلف فیلم و خبر را از دیگر عوامل تأثیرگذار در پایین آمدن تحمل و صبر افراد عنوان کرد و در این مورد گفت: انتشار فراوان اخبار جنایت، تجاوز، سرقت و همچنین پخش فیلم‌هایی با موضوع ناهنجاری‌های رفتاری،‌اجتماعی و فرهنگی و خشونت از جمله اقدامات مردود رسانه‌ها در راستای کاهش آستانه تحمل افراد است.

کاهش قدرت خرید خانواده‌ها،‌ تحمل افراد را کاهش می‌دهد

این استاد دانشگاه تصریح کرد: افزایش مشکلات اقتصادی و اجتماعی، از جمله عوامل کاهنده آستانه تحمل افراد در اقشار مختلف جامعه به ویژه جوانان است. افزایش سن ازدواج، ناتوانی در تأمین مسکن، پایین بودن نرخ اشتغال، پایین آمدن قدرت خرید خانواده‌ها نقش تعیین کننده‌ای در کاهش آستانه تحمل افراد ایفا می‌کند.

وی فضای پرتنش خانوادگی را یکی دیگر از عوامل نهادینه شدن ناهنجاری‌های اجتماعی و عدم صبوری افراد در محیط های عمومی و جامعه دانست و خاطرنشان کرد: رفتار افراد در مورد برخی ناهنجاری‌های اجتماعی در حقیقت بازتاب آموزه‌های غلط آنها در فضای پرتنش خانواده است.

افشانی با بیان این که بخشی از پایین بودن آستانه تحمل به طور ناخواسته از دوران کودکی شکل می‌گیرد، اظهار کرد: بحث جامعه‌پذیری و تربیت فرزند از جمله راهکارهای تأثیرگذار در ارتقای آستانه تحمل افراد در سطوح مختلف اجتماعی است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود در مورد راهکارهای بالا بردن آستانه تحمل مردم گفت: زمانی که عوامل به وجود آوردن پدیده‌ها بیشتر می شوند نسخه اصلاح آن پدیده‌ها پیچیده‌تر و سخت‌تر خواهد بود.

رییس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد با بیان این که بخشی از مشکلات کاهش آستانه تحمل مردم، دولتی و مربوط به برنامه‌ریزی‌های کلان دولت‌هاست، ‌اظهار کرد: مهارت‌های اجتماعی از جمله راهکارهای کلان در تدوین برنامه‌های راهبردی برای توسعه اجتماعی است که نقش مهمی در افزایش آستانه تحمل مردم ایفا می‌کند.

 وی در ادامه ضمن انتقاد به نظام آموزشی موجود تصریح کرد: از اول دبستان تا سال سوم دبیرستان، ‌دانش‌آموزان هیچکدام از اولویت‌های زندگی را به صورت کاربردی و اثربخش آموزش نمی‌بینند.

افشانی استفاده بیش از پیش از سازمان‌های مردم نهاد در راستای ایجاد احساس نیاز اقشار مختلف جامعه در مورد فراگرفتن مهارت‌های کنترل خشم،‌ کنترل استرس و دیگر مهارت‌های زندگی‌ساز را از جمله اولویت‌های اجرایی در این حوزه دانست و بیان کرد: عدم وجود برنامه‌های شاد و مختلف عمومی از دیگر دلایل کاهش آستانه تحمل افراد در سطح جامعه است.

وی با اشاره به این که مشارکت مردمی در برگزاری دوره‌های مهارتی رفتار اجتماعی صحیح، نقش مهمی در ارتقای آستانه تحمل افراد در جامعه ایفا می کند، اظهار کرد: اقشار مختلف جامعه به ویژه کودکان و نوجوانان باید بیش از پیش با مهارت‌های کنترل خشم و استرس آشنا شوند.

لزوم ارتقای مهارت اجتماعی بین افراد جامعه

این استاد جامعه شناس در ادامه با بیان این که متأسفانه خانواده‌های یزدی قبولی در کنکور سراسری را تنها نیاز اساسی برای فرزندان خود می‌دانند،‌ گفت: ارتقای مهارت‌های اجتماعی فرزندان از دیگر نیازهای اساسی آنها در راستای رسیدن به اهداف علمی، اقتصادی و اجتماعی است.

وی با اشاره به ضرورت یادگیری و یاد دادن شیوه‌های لذت بردن از انجام کارهای متنوع و مختلف افزود: زمانی که افراد از اقدامات خود لذت ببرند به هیچ عنوان کم حوصله و کم طاقت نمی‌شوند.

افشانی با بیان این که کسب مهارت‌های اجتماعی در بسیاری از مواقع نسبت به قبولی در کنکور در اولویت اول پیشرفت و دستیابی به توسعه‌ اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و علمی است، اظهار کرد: خانواده‌ها باید بیش از این که قبولی در کنکور سراسری را اولویت رفتاری برای فرزندان خود قرار دهند،‌ نسبت به آموزه‌ها و داشته‌های اجتماعی و رفتار عمومی آنها دغدغه خاطر داشته باشند.

 وی در پایان با بیان این که متأسفانه تنها دغدغه خانواده‌های یزدی، کنکور و مسکن است،‌ اظهار کرد: رسانه‌ها و دانشگاهیان باید با استفاده از ظرفیت‌های علمی، اجرایی و تخصصی خود فرهنگ و نگاه مردم استان به مقوله کنکور و مسکن را تغییر داده و بیش از پیش نسبت به آگاه‌سازی اقشار مختلف جامعه در حوزه مهارت‌های اجتماعی اقدام کنند.

فشارهای کاری آستانه تحمل را کاهش می‌دهد

دکتر"مریم صالح‌زاده‌ابرقویی" مدیر گروه روانشناسی دانشگاه یزد هم در ادامه این میزگرد با تأیید این مطالب که بحث آستانه تحمل چند عاملی است، گفت: آستانه تحمل افراد مختلف بوده و نسبت به درون و برون‌گرا بودن آنها متفاوت است.

وی با اشاره به اجتماعی بودن بسیاری از عوامل موثر در آستان تحمل افراد جامعه افزود: بحث اضافه‌بار به منظور کار کردن افراد بیش از ساعت مجاز در فضاهای مختلف با هدف تأمین نیازهای مختلف زندگی از جمله عوامل موثر در آستانه تحمل افراد است.

صالح‌زاده در ادامه عدم تناسب فعالیت‌های شغلی افراد را از دیگر عوامل تأثیرگذار در تحمل و صبر آنها دانست و بیان کرد: این موضوع که افراد احساس کنند جامعه در حال ظلم کردن به آنهاست یکی دیگر از عواملی است که موجبات پایین آمدن تحمل افراد را ایجاد می‌کند.

مدیرگروه روانشناسی دانشگاه یزد با بیان این که در برخی از مواقع افراد با تغییر فصل رفتارشان تغییر می‌کند، افزود: اختلالات زیست محیطی نظیر آلودگی هوا نقش مهمی در کم کردن تحمل افراد در جامعه ایفا می‌کند.

این پزشک روانشناس مسائلی نظیر ازدهام افراد در محیط‌‌های مختلف، ترافیک و شلوغی کاری را از دیگر عوامل موثر در پایین آمدن آستانه تحمل افراد عنوان کرد و در این مورد گفت: عوامل تأثیر فردی در بحث آستانه تحمل افراد نظیر باورهای اشتباه در مورد خشم و شیوه مختلف تحمل یا تخلیه خود از ناهنجاری‌های اجتماعی، از دیگر عوامل تأثیرگذار در پایین یا بالا آمدن آستانه تحمل افراد دارد.

شادکامی، عامل تأثیرگذار در رفتار اجتماعی است

وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این که کم شدن تجارب خوب زندگی، از دیگر عوامل تأثیرگذار در پایین آمدن آستانه تحمل افراد است، اظهار کرد: میزان شادکامی مردم از جمله عوامل تأثیرگذار در رفتار اجتماعی است.

صالح‌زاده برقراری عدالت با این هدف که اگر در جایی در حق ما ظلم شده ما هم با تجاوز به حقوق دیگری بتوانیم عدالت کاذبی برای خود اعمال کنیم از جمله آسیب‌هایی است که در نتیجه پایین آمدن آستانه تحمل برای افراد در جامعه ایجاد می‌شود.

مدیرگروه روانشناسی دانشگاه یزد با اشاره نقش فضای مجازی در کاهش آستانه تحمل و همچنین ایجاد نزاع و تنش‌های اجتماعی و خانوادگی، گفت: بسیاری از خشونت‌های موجود در خانواده‌ها نتیجه این موضوع است که برخی از افراد کاملا در فضای مجازی زندگی می‌کنند و تحمل این موضوع برای دیگر اعضای خانواده به شدت آزار دهنده است.

هوش هیجانی ضعیف مهمترین عامل کم شدن آستانه تحمل

وی عدم آگاهی در شیوه‌های سبک زندگی و عدم مدیریت استرس را از دیگر دلایل کاهش آستانه تحمل در افراد مختلف دانست و بیان کرد: هوش هیجانی ضعیف به منظور شناخت هیجان‌های متنوع فردی، یکی از عوامل خیلی مهم در کم شدن آستانه تحمل مردم است.

این مقام مسئول تصریح کرد: عدم ادراک و تشخیص هیجانات طرف مقابل از دیگر عوامل تأثیرگذار در تنش‌های اجتماعی و کم کردن آستانه تحمل مردم است.

صالح‌زاده عدم انتقادپذیری، عدم رفتار جرأتمندانه و همچنین احساس ضعف کردن از جمله عوامل مهم و تأثیرگذار در کاهش آستانه تحمل مردم است.

‌ وی در ادامه هنر را از جمله راهکارهای موثر در راستای بالا بردن آستانه تحمل بین افراد مختلف در جامعه عنوان کرد و افزود: تمرکز عمیق به وسیله انجام کارهایی که انجام آنها لذت بخش است یکی دیگر از اقدامات تأثیرگذاری در راستای توسعه اجتماعی و افزایش آستانه تحمل مردم است.

استفاده از ظرفیت سمن‌ها در توسعه اجتماعی

مدیر گروه روانشناسی دانشگاه یزد خاطرنشان کرد: آموزش مهارت‌های زندگی با استفاده از ظرفیت‌های شهرداری‌ها و سازمان‌های مردم نهاد نقش مهمی در توسعه اجتماعی و ارتقای آستانه تحمل افراد مختلف در موقعیت‌های مختلف ایفا می‌کند.

صالح زاده در پایان با تأکید بر این موضوع که والدین سعی کنند نیازهای فرزندان خود را با تأخیر از کم تا زیاد رفع کنند،‌ گفت: این حرکت نقش مهمی در بالا بردن آستانه تحمل فرزندان در دوران بزرگ سالی ایفا می‌کند.

تأثیرگذاری گروه های مرجع به عنوان الگوی رفتاری

"اعظم مقیمی" مدیر مرکز مطالعات سازمان جهاد دانشگاهی استان یزد در مورد آستانه تحمل اظهار کرد:‌ آستانه تحمل به حالتي گفته مي‌شود كه انسان ديگر توان كنترل خشم خود را نداشته باشد و با كوچكترين تنشي عصباني مي شود و پرخاشگري مي‌كند.

وی گفت: جامعه شناسان بر خلاف علماي روان شناسي از جمله فرويد كه معتقدند انسان به طور طبيعي ميل به بدرفتاري و نيك رفتاري دارد و يا تئودور آدرنو كه معتقد است طبيعت و ذات انساني شر است، خشونت و كم شدن آستانه تحمل را به محيط زندگي و جامعه مربوط مي‌دانند و معتقدند كه عامل اصلي شكل‌گيري هر نوع رفتاري در انسان جامعه است.

مقیمی در مورد این موضوع که چه عواملی در کاهش آستانه تحمل موثر هستند،‌ افزود: يكي از مهمترين عوامل اين است كه الگوهاي رفتاري در بسياري از موارد داراي مشكل است، گروه‌هاي مرجع و افراد موثر و با نفوذ كه در نقش الگو عمل مي‌كنند تاثير زيادي بر بروز رفتارهاي مثبت دارند.

تأثیر بی اعتمادی در کم‌رنگ شدن ارزش‌های دینی

این مقام مسئول احساس محروميت ( رابطه بين نيازها و عدم امكان رفع نيازها در جامعه) و ارتباط آن با شرايط  فصلي و آب و هوايي را از دیگر عوامل تأثیرگذار در کاهش آستانه تحمل دانست و بیان کرد: احساس نابرابري و بي عدالتي در جامعه از دیگر عامل موثر در پایین آمدن تحمل افراد است.

وی با بیان این موضوع که وقتي آحاد مردم احساس كنند كه از مواهب و امكانات زندگي مناسب برخوردار نيستند زمینه های کم طاقتی را ایجاد می‌کند،افزود: شكاف بين نسلي و سردرگمي و بحران هويت، وجود رسانه‌هاي ارتباط جمعي داخلي و ماهواره و اينترنت، نداشتن امكانات رفاهي و تفريحي جهت پركردن اوقات فراغت، تاثير شرايط و محيط خانواده‌هاو ضعف آموزش حقوق شهروندي و مهارت زندگي در جامعه از دیگر عوامل تأثیرگذار در آستانه تحمل افراد جامعه است..

مدیرمرکز مطالعات جهاددانشگاهی یزد در ادامه رواج بي‌اعتمادي در جامعه و كم رنگ شدن ارزش‌هاي ديني، اسلامي و ايراني كه از اصالت زيادي برخوردار است را یکی دیگر از عوامل موثر در آستانه تحمل مردم دانست و خاطرنشان کرد:  نتايج پژوهشي در بين 420 نفر ازجوانان شهر يزد در ارتباط با بررسي تاثير سبك زندگي بر پرخاشگري نشان داده كه سبك زندگي به طور مستقيم پيش‌بيني كننده پرخاشگري است، همچنين سبك زندگي تبيين كننده ميزان تاب‌آوري جوانان و اين متغير بر پرخاشگري آنان موثر مي‌باشد. به عبارت ديگر هرچه سبك زندگي جوانان بهتر باشد متقابلاً تا‌ب آوري در آنها افزايش مي‌يابد و سطح پرخاشگري كاهش مي‌يابد.