کد خبر: ۴۴۳۱۴۳
تاریخ انتشار: ۲۷ خرداد ۱۳۹۶ - ۲۰:۵۱ 17 June 2017
در نوشتار ذیل که در بیست بند نوشته شده ؛ به شب قدر بیشتر از منظر انفسی نگاه شده تا آفاقی و تقویمی. بر این است که آنچه در این شب اتفاق می افتد معطوف به جان بنده روزه دارست و اینکه: "عید هر کس در درون وی بود"                                
شب قدر سکوئی برای اوج گرفتن و آسمانی شدن انسان است و فرصتی برای یافتن حال و گرفتن بال ؛موقعیتی برای جهش ؛پرش و پویش!شب قدر شب "ذکر"ست و "فکر " که در آیات پایانی سوره آل عمران آمده و به آیات یقظه معروف می باشند:...الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَاماً وَقُعُوداً وَعَلَى جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلاً سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ (آل عمران ؛191)

1_تشریع روزه تدبیری خدایی است برای انسانها و چنانکه در قرآن تصریح شده :بر امتهای پیشین نیز روزه مقدر شده بود : "   كُتِبَ عَلَيكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذينَ مِن قَبلِكُم ... "؛(بقره؛183) و انسان بالغ مکلف که از استطاعت جسمی برخوردار است با دعوت شدن به ضیافت خدا به امری فرا خوانده می شود که در آن از رهگذر خودپایی و خویشتنداری روح خود را طهارت و لطافت بخشد.
می بسازد جان و دل را بس عجایب کان صیام   *   گر تو خواهی تا عجب گردی عجایب دان صیام
گر تو را سودای معراج است بر چرخ حیات   *        دانک اسب تازی تو هست در میدان صیام
                                                                                  دیوان شمس ؛غزل:1602
2_این تدبیر از جهتی فردی و از سوی دیگر جمعی است و درآن عموم مسلمانان همزمان با مشاهده هلال ماه رمضان روزه گرفتن را آغاز می کنند و به فرجام می رسانند ؛اما هر کدام در تعالی بخشیدن و عروج روحی خود تنها می باشند
چنان مستم چنان مستم من امروز           *         که از چنبر برون جستم من امروز
چنان چیزی که در خاطر نیابد             *                    چنانستم چنانستم من امروز
به جان با آسمان عشق رفتم            *           به صورت گر در این پستم من امروز
                                                                                          دیوان شمس؛غزل:1185
3_در ایام پایانی دهه دوم و شروع دهه سوم ماه رمضان با شب های محتمل القدر مواجه هستیم ؛بندگان روزه دار پس از سپری شدن حدود دو دهه مراقبه اگر قابلیت لازم را احراز کرده باشند تقریبا در زمانی نزدیک به هم به عروج روحی می رسند شب قدر هر روزه دار مختص خودش می باشد و حاصل ورزه های معنوی و معرفتی روزه های گرفته شده توام با مراقبه. 
شب قدر هر روزه داری از درون او سرچشمه می گیرد
 کاری ز درون جان تو میباید              *               کز عاریه ها دری تو را نگشاید
                                                                                           حکیم سنائی
باران رحمتی است که از آسمان وجود فرو می ریزد و جان آدمی را طراوت می بخشد و به حیات طیبه زنده می سازد
 غیب را ابری و آبی دیگرست    *           آسمان و افتابی دیگر است
 ناید آن الا که بر خاصان پدید      *           باقیان فی لبس من خلق جدید
                                                                         مثنوی معنوی ؛دفتر اول
هر روزه دار با عبادت خالصانه اش برای خود ابر و بارانی تدارک دیده که آسمان هستی اش را فرا می گیرد و بر زمینه جانش فرو میبارد : " اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يُحْيِي الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآَيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ "؛(حدید؛17)
همانگونه که زمین را بهار و خزانیست زمینه وجودی انسان نیز بهار و خزانی دارد.
4_ در تاریخ زندگی پیامبر (ص) آمده است که آن حضرت قبل از بعثت مواقعی از شهر خارج می شد و در خلوت خود در غار حرا به عبادت مشغول می شد،روزه می گرفت و شبها به نیایش و دعا می گذراند؛همین تاملات به لطف خداوند زمینه را برای نزول وحی بر جان دریایی آن حضرت (ص)فراهم آورد و با قیامتی که در جانش پدید آمد رستاخیزی در آفاق افکند و جهانی را با پیام احیا گرش متحول ساخت.
پس محمد صد قیامت بود نقد              *           زانک حل شد در فنای حل و عقد
زادهٔ ثانیست احمد در جهان                   *         صد قیامت بود او اندر عیان
زو قیامت را همی‌پرسیده‌اند         *                    ای قیامت تا قیامت راه چند
با زبان حال می‌گفتی بسی          *                   که ز محشر حشر را پرسید کسی
بهر این گفت آن رسول خوش‌پیام    *                    رمز موتوا قبل موت یا کرام
هم‌چنانک مرده‌ام من قبل موت     *                 زان طرف آورده‌ام این صیت و صوت
پس قیامت شو قیامت را ببین          *                   دیدن هر چیز را شرطست این
                                                                                   مثنوی معنوی ؛ دفتر ششم
5_بیشتر از آنکه ماه رمضان اهل ایمان را حیات و هویت بخشد مومنان روزه دار واقعی هستند که ماه رمضان را به واقع معنی می بخشند و درونمایه تعالی و کمال در آن به فعلیت می رسانند زمان به خودی خود امری خنثی و یکنواخت می باشد و این احوال انسانهاست که به زمان ارزش می دهد چنانکه شمس تبریزی  می گوید : " ایام را مبارک باد از شما، مبارک شمایید،ایام می آید تا به شما مبارک شود." 
6_از آنجا که ارزش زمان به مُتَزمِّن است ؛ هر اندازه سالکِ واصل، شاهد معناي تقدير الهي از يک سو و شاهد معارف قرآن کريم از سوي ديگر باشد به همان اندازه شرافت وجودي ليله قدر را احراز و تحصيل مي ‏کند و "قدر"ی می شود، همان طور که درجات بهشت به عدد آيات قرآن کريم است چنانکه امیرالمؤمنین علی علیه الصّلوه و السّلام  به فرزندش محمّد بن حنفیّه فرمود:
"وَاعلَم أنَّ دَرَجَاتِ الجَنَّهِ عَلَی عَدَدِ آیَاتِ القُرآن" ، مراحل ليله قدر و درجات وجودي آن نيز در گرو ادراک صحيح حقيقت تقدير امور الهي از يک سو و معرفت درست معالي و معاني قرآن کريم از سوي ديگر خواهد بود
7_دهه اخر ماه مبارک می تواند ظرف زمانی شب قدر هر مومن مسلمانی باشد؛ شب قدر هر انسانٍ با ایمان به سان یک حفاظ و پایگاه محکم روحی برای وی می باشد ؛اگر ابرهای رحمت آسمان وجود کسی را فرا گیرد و باران حیات بخش خدایی جان خسته و عطش ناک روزه دار را سیراب سازد به مدت یک سال از او مراقبت می کند و دربرابر وسوسه ها مقاومت می دهد تا رمضان دیگری فرا رسد.
ماه عید است و خلق زیر و زبر است       *    تا فرجه کند هرآنکه صاحب نظر است
                                                                                                   دیوان شمس؛رباعی:406
8_شب قدر شبی است که انسان به "قدر "و اندازه خود نیز واقف می شود.شب قدر شب بازیابی خود گم شده می باشد عبادت واقعی نیز از منظری ایجاد ارتباط با هسته درونی هستی خود می باشد.
اقبال لاهوری در "پس چه باید کرد ای اقوام شرق" گوید:
ای ز خود پوشیده خود را بازیاب       *                در مسلمانی حرامست این حجاب
رمز دین مصطفی دانی که چیست      *      فاش دیدن خویش را شاهنشی است
چیست دین؟ دریافتن اسرار خویش          *    زندگی مرگ است بی دیدار خویش
آن مسلمانی که بیند خویش را               *           از جهانی برگزیند خویش را                                                                                       
9_شب قدر موهبتی برتر از معجزه سلیمان (ع) می باشد. سلیمان (ع)در یک بامداد راه یک ماهه را طی می کرد ولی سالک شب قدر در یک شام تا سحر راه هزار ماهه را طی می کند با این تفاوت که سلیمان و همراهانش راه مکانی یک ماهه را طی می کردند ولی کسی که "قدر"ی شده راه "مکانتی" هزار ماهه را در یک شب می رود.دولت سليمان "غُدُوُّها شَهر وَ رَواحُها شَهر"؛( سوره سبأ ؛آیه:12) بود. سلیمان(ع)هر بامداد وشامگاه راه يك ماهه مى رفت اما دولت قرآن يك شبه بیش از هزار ماه كه معادل حدود هشتاد سال می باشد آدمی را فرا می برد و اوج می دهد.
من زان جانم که جانها را جانست    *            من زان شهرم که شهر بی‌شهرانست
راه آن شهر راه بی‌پایانست        *                رو بی‌سر و پا شو که سر و پا آنست
                                                                                        دیوان شمس؛رباعی:418
10_خداوند می فرماید: "لَيلَهُ القَدرِ خِير مِنْ ألفِ شَهر " اين طی مکانت هزار ماهه در یک شب وقتی ممکن و میسر خواهد شد که سالک سبکبار و سبکبال باشد؛ گرانجانی و صعوبت سفر مال كسى است كه كوله باری سنگین  بر دوش دارد؛ اگر بار تعلقات ؛تعینات و مخصوصا خودبینی و انانیت به زمين گذاشته شود ، انسان سبك مى شود و نزدیکی و قرب به حق نیز حاصل می آید
قرب نه بالا نه پستی رفتنست           *       قرب حق از حبس هستی رستنست
نیست را چه جای بالا است و زیر     *          نیست را نه زود و نه دورست و دیر
کارگاه و گنج حق در نیستیست        *         غرهٔ هستی چه دانی نیست چیست
                                                                                 مثنوی معنوی ؛ دفتر سوم
 سبك می شود و به مقصد و مقصود می رسد:
شب وصل است و طی شد نامه هجر        *              سلام فیه حتی مطلع الفجر
دلا در عاشقی ثابت قدم باش                    *             که در این ره نباشد کار بی اجر
                                                                                             حافظ؛غزل:251
رسول گرامى (ص) فرماید:" نَجَى المُخَفَّفُون"! آنها كه سبك بارند نجات پيدا كرده اند. 
اين نکته راهبردی و کاربستی را عليّ بن أبيطالب (ع) اینگونه فرمود که: تَخَفَّفُوا، تَلْحَقُوا.(نهج البلاغه؛خطبه:21)سبك بار بشويد، تا به وصال برسید اگر جان سبک شود ؛پروازممکن است! "المَرْءُ یطیر بهمته"!برای "طیار"شدن باید "طراری" را کنار نهاد که : الحیله فی ترک الحیله
هرکه جویای امیری شد یقین        *                  پیش از آن او در اسیری شد رهین
عکس می‌دان نقش دیباجهٔ جهان    *                 نام هر بندهٔ جهان خواجهٔ جهان
ای تن کژ فکرت معکوس‌رو              *                 صد هزار آزاد را کرده گرو
مدتی بگذار این حیلت پزی                *               چند دم پیش از اجل آزاد زی
                                                                                  مثنوی معنوی ؛دفتر ششم
11_شب قدر ؛شب قرآن بر سر نهادن و قرآن در دل کردن است و شب قرآنی شدن و با قرآن زیستن!تمسک به حبل المتین قرآن و خود را بالا کشیدن
 از مقامات تبتل تا فنا                                *            پله پله تا ملاقات خدا
                                                                                  مثنوی معنوی ؛دفتر سوم
توجه و التزام به اینکه قرآن همراه با عترت در راس امور می باشد و توجه به اینکه قرآن را سرلوحه زندگی قرار دهیم.رسول گرامی (ص) به علی (ع) توصیه می فرماید:"و علیک بتلاوه القرآن علی کل حال"تلاوت قرآن در هر حال ؛حامل و عامل قرآن شدن و با قرآن زیستن توفیق بسیار عظیمی است "اهل القرآن هم اهل الله و خاصته"
معده را خو کن بدان ریحان و گل  *                      تا بیابی حکمت و قوت رسل
خوی معده زین که و جو باز کن                     *    خوردن ریحان و گل آغاز کن
معدهٔ تن سوی کهدان می‌کشد  *                       معدهٔ دل سوی ریحان می‌کشد
هر که کاه و جو خورد قربان شود                     *  هر که نور حق خورد قرآن شود
                                                                                    مثنوی معنوی ؛دفتر پنجم
 آیت الله آقا سید علی قاضی در نامه ای به یکی از شاگردانش نویسد:« علیکم بقراءة القرآن الکریم فی اللیل بالصوت الحسن الحزین فهو شراب المؤمنین »؛(بر شما باد به قرائت قران کریم در شب، با صدای زیبا و غم انگیز، پس آن شراب مؤمنین است.)
12_با توجه به قرآن معلوم می شود شب قدر منحصر در شب نزول قرآن و سالی که قرآن در آن نازل شد نیست بلکه با تکرار سال ها، آن شب نیز تکرار می شود. یعنی در هر ماه رمضان شب قدری است که در آن شب امور سال آینده تقدیر می شود.
دلیل بر این امر این است که:
اولا: نزول قرآن به طور یکپارچه در یکی از شب های قدر چهارده قرن گذشته ممکن است ولی تعیین حوادث تمامی قرون گذشته و آینده در آن شب متعین نیست.
ثانیا: کلمه «یفرق» در آیه شریفه «فیها يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ» در سوره دخان به خاطر مضارع بودنش، استمرار را می رساند و نیز کلمه «تنزل» در آیه کریمه «تنزل الملائکه و الروح فیها باذن ربهم من کل امر» به دلیل مضارع بودنش دلالت بر استمرار دارد.
ثالثا: از ظاهر جمله «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذي أُنْزِلَ فيهِ الْقُرْآنُ » چنین برمی آید که مادامی که ماه رمضان تکرار می شود آن شب نیز تکرار می شود. پس شب قدر منحصر در یک شب نیست بلکه در هر سال در ماه رمضان تکرار می شود.
در این خصوص در تفسیر برهان از شیخ طوسی از ابوذر روایت شده که گفت: به رسول خدا(ص) عرض کردم یا رسول الله(ص) آیا شب قدر شبی است که در عهد انبیا بوده و امر به آنان نازل می شده و چون از دنیا می رفتند نزول امر در آن شب تعطیل می شده است؟ فرمود: «نه بلکه شب قدر تا قیامت هست.»
13_ بنابربعضی روایات ؛حقیقت وجودی فاطمه زهرا (سلام الله علیها) و امامان معصوم (علیهم السلام)  هم حقیقت لیله قدر و آنچه در آن لیله نازل می شود دانسته شده است.در کتاب ممدّ الهمم در شرح فصوص الحکم آمده است: بدان که از منازل سیر حبی وجودی در قوس نزولی به لیل ولیالی تعبیر می شود و در قوس صعودی به یوم و ایام تعبیر می گردد. پس عصمه الله الکبری حضرت فاطمه همان گونه که لیله القدر است همچنین یوم الله نیز می باشد. و انسان کامل در عصر محمدی وعاء حقایق قرآن است. اگر خواهی چنین بگو: انسان کامل قرآن ناطق است. پس یازده قرآن ناطق از این شب مبارکه ای که شب قدر است و مادر امامان است، نازل شده است. پس بفهم و آنگاه در سخن حقّ سبحان تدبر نما که به پیغمبر اکرم (ص) فرمود:« إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ»؛(ما به تو کوثر را بخشیدیم)؛(کوثر ؛1) . رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: هر کس فاطمه را آنگونه که حق فاطمه است بشناسد شب قدر را ادراک کرده است و علّت نامگذاری آن حضرت به فاطمه این است که خلایق از کنه معرفت وی بریده شدند. هم چنین در نقد النصوص فی شرح نقش الفصوص عبدالرحمن جامیآمده است که فاطمه (صلوات الله علیها) شب قدر بود، و شب قدر دارای مراتبی است کما اینکه همه حقایق وجودی چنین هستند. هر مرتبه دانی از آنها رقیقه مرتبه عالی آن است و مرتبه عالی آنها حقیقة رقیقة آن، کما اینکه خداوند سبحان فرموده است:«وَلَقَدْ عَلِمْتُمُ النَّشْأَةَ الْأُولَىٰ فَلَوْلَا تَذَكَّرُونَ»؛ (وافعه ؛62).
در کتاب آداب الصلاة نیز آمده است: بدان كه براي هر رقيقه حقيقتي و براي هر صور ملكي باطني ملكوتي و غيبي است و اهل معرفت گويند كه مراتب نزول حقيقت وجود به احتجاب شمس حقيقت در افق تعينات، ليالي است و مراتب صعود به اعتبار خروج از آفاق تعينات ايام است و به اعتبار قوس نزول ليلة القدر محمدي است و قوس صعود يوم القيامة احمدي است زيرا كه اين دو قوس مد نور منبسط است كه حقيقت محمديه است و تمام تعينات از تعين اولي اسم اعظم است پس در نظر وحدت عالم شب قدر و روز قيامت است و بيش از يك شب و روز نيست كه تمام دار تحقق به اين حقيقت شود. هميشه در ليلة القدر يوم القيامة است و با هم جمع شود و به اعتبار نظر كثرت ليالي و ايام پيدا شود پس بعضي ليالي صاحب قدر است و بعضي نيست و در بين همه ليالي بنيه احمدي و تعين محمدي(ص) كه نور حقيقت وجود جميع شئون و اسماء و صفات و با كمال نوريت و تمام حقيقت در افق آن غروب نموده است ليلة القدر مطلق است چنانكه يوم القيامة محمدي يوم القيامة مطلق است و ديگر ليالي و ايام، ليالي و ايام مقيده است و نزول قرآن در اين بنيه شريفه و قلب مطهر نزول در ليلة القدر است پس قرآن هم جمله در ليلة القدر نازل شده به طريق كشف مطلق كلي و هم نجوماً در عرض بيست و سه سال در ليلة القدر نازل شده است.
از مراتب وجود و تعينات غيب و شهود به اعتبار احتجاب شمس حقيقت در افق آنها ليل تعبير مي شود بنابر اين ليلة القدر ليله اي است كه حق تعالي، به جميع شئون و احديت اسماء و صفات كه حقيقت اسم اعظم است در آن محتجب باشد و آن تعين و بنيه ولي كامل است كه در زمان رسول خدا(ص) آن سرور و پس از آن ائمه هدي(ع) واحداً بعد واحدٍ مي باشند.(امام خميني ؛ آداب الصلاة ؛ ص 351)
14_شب قدر شب نورانیت است و رسیدن به خورشید
بعد از این نور به آفاق دهیم از دل خویش  *   که به خورشید رسیدیم و غبار آخر شد
قرآن كريم در مرتبه ای فرماید: "رَبِّ الْمَشارِقِ وَ الْمَغارِبِ"به صورت جمع آورد، در مرتبه ای فرماید: "رَبُّ الْمَشْرِقَيْنِ وَ رَبُّ الْمَغْرِبَيْنِ" به صورت تثنيه فرمود، در بخش‌هايي از قرآن کريم فرماید: "رَبُّ الْمَشارِق" اصلاً مغربی نیست و غروب امری نسبي است، اين آفتاب هر لحظه در سير است و روشنی بخشیدن ؛ زمين نیز در حرکت است و روشن‌گرفتن و استضائه!شب قدر شب نورانیت جان است و روشنی گرفتن.فروغ جان در شب حاصل می آید که خلوت است "إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئاً وَأَقْوَمُ قِيلاً "؛(مزمل؛6)
هزار شب تو برای هوای دل خفتی    *      یکی شبی چه شود از برای یار مخسب
و:
چند گشتی خواب را شبها اسیر       *                یک شبی برخیز و دولت را بگیر
15_شب قدر آغاز سال سلوکی انسان معنوی و سالک است.امام سجادسلام الله عليه در دعا به ماه مبارك رمضان خطاب مي‌كند«السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا شَهْرَ اللَّهِ الْأَکْبَرَ وَ یَا عِیدَ أَوْلِیَائِهِ الْأَعْظَمَ»؛ (صحیفه سجادیه؛دعای45) . مطابق بعضي روايات،  اول سال، "ليله قدر" است كه امور از اين ماه و از اين شب تا سال آينده در همين شب تقرير مي‌شود.
وصال او ز عمر جاودان به             *                             خداوندا مرا آن ده که آن به
دلا دایم گدای کوی او باش           *                          به حکم آن که دولت جاودان به
                                                                                           حافظ؛غزل:419
 16_شب قدر ؛شب دیدار با خویشتن خویش می باشد؛شناخت خود اصیل در بین "خود"های دروغین و عاریتی چنانکه نقل شده: " هَلَك‌َ امْرُوٌ لَم یَعْرِف‌ْ قَدْرَه"؛(الحیاه؛ ج1؛ص213)شب قدر شب احیاست و شناخت خویشتن خود موجب حیات و مانع هلاکت!
زین دو هزاران من و ما ای عجبا من چه منم     *   گوش بنه عربده را دست منه بر دهنم
اصل تویی من چه کسم آینه‌ای در کف تو     *      هر چه نمایی بشوم آینه ممتحنم
                                                                                          دیوان شمس؛غزل:1397
  17_  شب قدر، شب چیدن میوه هایی است که در طول سال کاشته ایم و در این عرصه انسان زرع و زارع و مزرعه ی خودش است؛ همه چیز از خودش نشات می گیرد و به خودش باز می گردد
مزرع سبز فلک دیدم و داس مه نو  *                    یادم از کشته خویش آمد و هنگام درو
گفتم ای بخت بخفتیدی و خورشید دمید      *      گفت با این همه از سابقه نومید مشو
گر روی پاک و مجرد چو مسیحا به فلک     *     از چراغ تو به خورشید رسد صد پرتو
                                                                                               دیوان حافظ؛غزل:407
  18_شب قدر شب انسان کامل است چنانکه بعثت پیامبران و ارسال رسل ، مقدمه ظهور انسان کامل می باشد. 
از اینان سید ما گشته سالار *                                 همو اول همو آخر در این کار
                                                                                       شیخ محمد شبستری 
و شب کمال انسان و شکوفا شدن قابلیتها و استعدادهایش ؛اگر دل در آن شب بهاری شود همیشه سال "به شیوه باران ؛پر از طراوت تکرار "خواهد شد.
19_شب قدر ؛شب نزول قرآن و صعود انسان می باشد انسانی که "انسان العین "آفرینش می باشد و می تواند خود را توسط قرآن به عالیترین مدارج بالا کشد و مخاطب "اقْرَأْ وَ ارْقَ "واقع شود امام سجاد (ع)در دعای ختم قرآن از خداوند می خواهد:قرآن را براى ما وسيله ‏اى قرار دهد كه بدان بر شريف‏ترين منازل كرامت فرا رويم، و نردبانى كه بدان به جايگاه امن و سلامت عروج كنيم،«فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلِ الْقُرْآنَ وَسِيلَةً لَنَا إِلَى أَشْرَفِ مَنَازِلِ الْكَرَامَةِ، وَ سُلَّماً نَعْرُجُ فِيهِ إِلَى مَحَلِّ السَّلَامَةِ»ا   
20_ نوعا اغلب فيوضات معنوي و الهي،چنانکه در مصحف شریف قرآن کريم نیز تصریح شده، در شب افاضه شده است. نزول قرآن در شب قدر است :" إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ "؛(قدر؛1)یا می فرماید:   " إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةٍ مُبارَکَةٍ "؛(دخان؛3). إسراء و معراج انسان کامل نيز در شب است: "سُبْحانَ الَّذي أَسْري بِعَبْدِهِ لَيْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَي الْمَسْجِدِ الْأَقْصَي الَّذي بارَکْنا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آياتِنا "؛(اسرا ؛1)
قرآن می فرماید:موسی (ع)چهل شب در میقات بود هرچند روزها نیز مهمان خداوند بود «وَوَاعَدْنَا مُوسَى ثَلاَثِينَ لَيْلَةً وَأَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِيقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً»؛(اعراف؛142) اگرچه انسان روزها نیز در محضر خداست ولي فيض شب، رهاوردخاصّي دارد . حضور و توجّه و تمرکز انسان در شب زياد است و همين موجب ازدياد فيض مي‏ شود.«إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلًا» ؛ (مزمل؛6)از این روست که خداوند به رسول خود فرمود: "وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَكَ عَسَى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا "؛(اسرا ؛79)
امام حسن عسکری (ع)فرماید: «اِنَّ الوُصُولَ اِلی اللهِ عَزّوجلَّ سَفَرٌ لا یُدرَکُ اِلّا بِامتِطاءِ اللَّیلِ » سير و حرکت به سمت خدا، سفري است که جز با زنده داشتن شب ميسّر نيست. با مرکب روز که سبح طويل دارد: "إن لک في النهار سبحاً طويلاً"اين سفر چنانکه باید ممکن نیست بايد شب را مرکب اين سفر الهي قرار داد.حکیم الهى قمشه ای ذيل "أَمَّا اَللَّیْلَ فَصَافُّونَ أَقْدَامَهُمْ" در وصف شب گوید:
شب آمد شب رفیق درد مندان        *           شب آمد شب حریف مستمندان
شب آمد شب که نالد عاشق زار          *       گهی از دست دل گاهی ز دلدار 
                                                                                        الهی قمشه ای                            
                                                                                       الحمد لله رب العالمین 

اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار