امروز روز «فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه‌ای» است، لابلای این همه مناسبت در تقویمِ پرترافیک، فقط یک روز برای اینکه اجازه ندهیم بیش از این گرد فراموشی روی تاریخی‌ترین ورزش ایران بنشیند، شاید کافی نباشد.
امروز روز «فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه‌ای» است، لابلای این همه مناسبت در تقویمِ پرترافیک، فقط یک روز برای اینکه اجازه ندهیم بیش از این گرد فراموشی روی تاریخی‌ترین ورزش ایران بنشیند، شاید کافی نباشد.
به گزارش فارس ، تقویم را که ورق بزنیم، به هفدهم شوال و سالروز نبرد مولا امیرالمومنین (ع) با عمروبن عبدود در جنگ خندق می‌رسیم. روزی برای ورزش باستانی و زورخانه‌ای، روزی برای تاریخی‌ترین، اما مظلوم‌ترین ورزش ایران که نه وزیر و وکیل سراغش را می‌گیرد و نه در آن از قرارداد‌های هنگفت و سرسام‌آور خبری است.
اینجا هرچه هست، عشق است. اینجا مرام پهلوانی و مروت و ارادت موج می‌زند. مدام نام مولا امیرالمومنین (ع) زمزمه می‌شود و مرشد چه عاشقانه از اول مظلوم عالم می‌خواند: "تا صورت و پیوند جهان بود علی بود، تا نقش زمین بود و زمان بود علی بود"!
باید با وضو وارد شوی، ورودی زورخانه به‌گونه‌ای تعبیه شده که حتما باید تعظیم کنی. تعظیمی به نشانه افتادگی و خاکی بودن و در این لحظه این عبارت زیبا در ذهن مجسم می‌شود که "تا خاک نشدی خاکی باش"!
پیر و جوان و حتی خردسال با رخصت از مرشد و بوسه بر خاک، خود را وارد گود می‌کنند و آنچنان یاعلی را کش‌دار و باصلابت می‌گویند که به جان می‌نشیند، سینه‌ستبر! گویی روی سینه‌هاشان چندین مدال جهانی و المپیک نقش بسته. حالا نوبت این ذکر است: "علی علی مولا، علی علی مولا، علی علی مولا، علی". یکی پس از دیگری میانداری می‌کنند و آنکه سال‌های سال در گود زورخانه نام مولا را زیر لب داشته، اشک را میهمان گونه‌های خود می‌بیند.
هرچه بگردی خبری از تکبر نیست. میاندار به‌قدری رقص پایش سریع است که چشم را اذیت می‌کند، ولی چهره‌اش با سلام و صلوات بر خاندان رسول (ص) که از ژرفای جان است، طوری به دل می‌نشیند که انگار روح آدمی جلا یافته.
اطراف زورخانه نشیمن‌گاه‌هایی است که برای حاضرین تعبیه شده. روی سکو‌ها هم خبری از تکبر نیست و فقط چشم و گوش قرض به گود داده می‌شود. آدم حظ وافر می‌بَرَد از این فضا. از این آغاز‌ها با نام رَبّ و رسول (ص) و مولا (ع) و از این پایان‌ها با التماس دعا‌ها و ثناها.
وقتی به تماشای گود زورخانه می‌نشینی و چرخش باستانی‌کاران را می‌بینی، ناخودآگاه اینگونه برایت متصور می‌شود که دنیا با جلال و جبروتش فقط روی یک مدار میچرخد. همین است ورزش باستانی و زورخانه‌ای. لحظه لحظه‌اش درس است. افتادگی هنگام ورودش، سلام و صلوات و شعرخوانی‌اش، التماس دعا‌ها و گلریزانش، مصونیت از غرورش و ...
۱۷ شوال هرسال زنگ خطر را برایمان به صدا در می‌آورد.ای کاش مسؤولان کمی بیشتر به خود بیایند و اجازه ندهند بیش از این گرد فراموشی روی ورزش باستانی بنشیند. اجازه ندهند صدای زنگ و ضرب از کار بیفتد و این وسط ما هم هوای ورزش زورخانه‌ای و باستانی که به‌تدریج در ذهن کودکان و فرزندان دیارمان فراموش می‌شود را داشته باشیم.
*اقتدا به مولا علی (ع)
عبدالله کاظمی‌روشن پیشکسوت ورزش باستانی و زورخانه‌ای استان همدان به خبرنگار فارس گفت: ورزش باستانی در همدان بیش از ۳۰۰ سال قدمت دارد و نام قدیمی‌ترین زورخانه همدان هم "سعادت" است که در محله "سرپل یخچال" امروزی بنا شده است.
وی با بیان اینکه همدان از دیرباز به‌سبب برخورداری از پهلوانان نامداری مثل علی میرزای همدانی در کشور سرآمد بوده است، در پاسخ به این سوال که "گود" در زورخانه چه فلسفه‌ای دارد و چرا ورزشکاران در این محل به انجام حرکات باستانی می‌پردازند؟ خاطرنشان کرد: گودی زورخانه از آن جهت مقدس است که از دید ورزشکاران این رشته، یادآور گودی قتلگاه سرور و سالار شهیدان امام حسین (ع) در کربلاست و به همین دلیل همیشه برای ورود به گود این مصراع که "جان من پاک بیا منزل ناپاکان نیست" استفاده می‌شود.
این پیشکسوت ورزش باستانی و زورخانه‌ایهمدان در پاسخ به دیگر سوال خبرنگار فارس مبنی بر اینکه شعرخوانی از ائمه اطهار به‌خصوص مولا امیرالمومنین در زورخانه از کجا نشأت گرفته است؟ تصریح کرد: گود زورخانه خاستگاه مسلک پهلوانی است و از دیرباز باستانی‌کاران با اقتدا به مولایشان امام علی (ع) پای در گود زورخانه گذاشته‌اند.
وی گفت: خواندن اشعاری، چون علی (ع) امام من است و منم غلام علی (ع) از قدیم در زورخانه‌ها رایج بوده و این گونه است که بزرگانی، چون پوریای، ولی پهلوان قرن هشتم قمری و جهان پهلوان غلامرضا تختی از پهلوانان دوره معاصر با اقتدا به مولا علی (ع) در دامان ورزش زورخانه‌ای پرورش یافتند.
*ورزش باستانی، مظلوم و منزوی
کاظمی‌روشن با اشاره به اینکه امروزه ورزش باستانی مظلوم واقع شده است، با بیان اینکه ورزش باستانی بیشتر به عنوان یک نماد، آن هم در بعضی جشن‌ها و افتتاحیه‌ها نمود می‌یابد، خاطرنشان کرد: در قدیم این ورزش در گل سرسبد تمام ورزش‌ها بوده و منش پهلوانی را به جامعه عرضه می‌کرده است
وی با بیان اینکه در‌های کوتاه زورخانه علامت فروتنی است و ورزشکاران باستانی هم از کبر و غرور گریزان هستند، عنوان کرد: متاسفانه امروزه ورزش باستانی در اوج مظلومیت و بی‌توجهی به سر می‌برد.
این پیشکسوت ورزش باستانی و زورخانه‌ای در همدان با بیان اینکه توجه نظام جمهوری اسلامی ایران به ورزش باستانی بسیار ویژه است و از همان روز‌های نخست تشکیل نظام اسلامی، مسابقات باستانی نیز قوت بخشیده شد، گفت: رهبر معظم انقلاب بار‌ها فرموده‌اند که ورزش باستانی باید احیا شود و امیدواریم مسؤولان بیش از پیش به این مهم توجه داشته باشند.
پیشکسوت کشتی استان با بیان اینکه متاسفانه این ورزش امروزه رفته رفته در میان جامعه ما غریب و غریب‌تر می‌شود، تاکید کرد: اهمیت بیش از حد به رشته‌هایی مانند فوتبال، ورزش باستانی و زورخانه‌ای را در معرض بی‌توجهی محض قرار داده است.
به گزارش فارس ، تقویم را که ورق بزنیم، به هفدهم شوال و سالروز نبرد مولا امیرالمومنین (ع) با عمروبن عبدود در جنگ خندق می‌رسیم. روزی برای ورزش باستانی و زورخانه‌ای، روزی برای تاریخی‌ترین، اما مظلوم‌ترین ورزش ایران که نه وزیر و وکیل سراغش را می‌گیرد و نه در آن از قرارداد‌های هنگفت و سرسام‌آور خبری است.
اینجا هرچه هست، عشق است. اینجا مرام پهلوانی و مروت و ارادت موج می‌زند. مدام نام مولا امیرالمومنین (ع) زمزمه می‌شود و مرشد چه عاشقانه از اول مظلوم عالم می‌خواند: "تا صورت و پیوند جهان بود علی بود، تا نقش زمین بود و زمان بود علی بود"!
باید با وضو وارد شوی، ورودی زورخانه به‌گونه‌ای تعبیه شده که حتما باید تعظیم کنی. تعظیمی به نشانه افتادگی و خاکی بودن و در این لحظه این عبارت زیبا در ذهن مجسم می‌شود که "تا خاک نشدی خاکی باش"!
پیر و جوان و حتی خردسال با رخصت از مرشد و بوسه بر خاک، خود را وارد گود می‌کنند و آنچنان یاعلی را کش‌دار و باصلابت می‌گویند که به جان می‌نشیند، سینه‌ستبر! گویی روی سینه‌هاشان چندین مدال جهانی و المپیک نقش بسته. حالا نوبت این ذکر است: "علی علی مولا، علی علی مولا، علی علی مولا، علی". یکی پس از دیگری میانداری می‌کنند و آنکه سال‌های سال در گود زورخانه نام مولا را زیر لب داشته، اشک را میهمان گونه‌های خود می‌بیند.
هرچه بگردی خبری از تکبر نیست. میاندار به‌قدری رقص پایش سریع است که چشم را اذیت می‌کند، ولی چهره‌اش با سلام و صلوات بر خاندان رسول (ص) که از ژرفای جان است، طوری به دل می‌نشیند که انگار روح آدمی جلا یافته.
اطراف زورخانه نشیمن‌گاه‌هایی است که برای حاضرین تعبیه شده. روی سکو‌ها هم خبری از تکبر نیست و فقط چشم و گوش قرض به گود داده می‌شود. آدم حظ وافر می‌بَرَد از این فضا. از این آغاز‌ها با نام رَبّ و رسول (ص) و مولا (ع) و از این پایان‌ها با التماس دعا‌ها و ثناها.
وقتی به تماشای گود زورخانه می‌نشینی و چرخش باستانی‌کاران را می‌بینی، ناخودآگاه اینگونه برایت متصور می‌شود که دنیا با جلال و جبروتش فقط روی یک مدار میچرخد. همین است ورزش باستانی و زورخانه‌ای. لحظه لحظه‌اش درس است. افتادگی هنگام ورودش، سلام و صلوات و شعرخوانی‌اش، التماس دعا‌ها و گلریزانش، مصونیت از غرورش و ...
۱۷ شوال هرسال زنگ خطر را برایمان به صدا در می‌آورد.ای کاش مسؤولان کمی بیشتر به خود بیایند و اجازه ندهند بیش از این گرد فراموشی روی ورزش باستانی بنشیند. اجازه ندهند صدای زنگ و ضرب از کار بیفتد و این وسط ما هم هوای ورزش زورخانه‌ای و باستانی که به‌تدریج در ذهن کودکان و فرزندان دیارمان فراموش می‌شود را داشته باشیم.
*اقتدا به مولا علی (ع)
عبدالله کاظمی‌روشن پیشکسوت ورزش باستانی و زورخانه‌ای استان همدان به خبرنگار فارس گفت: ورزش باستانی در همدان بیش از ۳۰۰ سال قدمت دارد و نام قدیمی‌ترین زورخانه همدان هم "سعادت" است که در محله "سرپل یخچال" امروزی بنا شده است.
وی با بیان اینکه همدان از دیرباز به‌سبب برخورداری از پهلوانان نامداری مثل علی میرزای همدانی در کشور سرآمد بوده است، در پاسخ به این سوال که "گود" در زورخانه چه فلسفه‌ای دارد و چرا ورزشکاران در این محل به انجام حرکات باستانی می‌پردازند؟ خاطرنشان کرد: گودی زورخانه از آن جهت مقدس است که از دید ورزشکاران این رشته، یادآور گودی قتلگاه سرور و سالار شهیدان امام حسین (ع) در کربلاست و به همین دلیل همیشه برای ورود به گود این مصراع که "جان من پاک بیا منزل ناپاکان نیست" استفاده می‌شود.
این پیشکسوت ورزش باستانی و زورخانه‌ایهمدان در پاسخ به دیگر سوال خبرنگار فارس مبنی بر اینکه شعرخوانی از ائمه اطهار به‌خصوص مولا امیرالمومنین در زورخانه از کجا نشأت گرفته است؟ تصریح کرد: گود زورخانه خاستگاه مسلک پهلوانی است و از دیرباز باستانی‌کاران با اقتدا به مولایشان امام علی (ع) پای در گود زورخانه گذاشته‌اند.
وی گفت: خواندن اشعاری، چون علی (ع) امام من است و منم غلام علی (ع) از قدیم در زورخانه‌ها رایج بوده و این گونه است که بزرگانی، چون پوریای، ولی پهلوان قرن هشتم قمری و جهان پهلوان غلامرضا تختی از پهلوانان دوره معاصر با اقتدا به مولا علی (ع) در دامان ورزش زورخانه‌ای پرورش یافتند.
*ورزش باستانی، مظلوم و منزوی
کاظمی‌روشن با اشاره به اینکه امروزه ورزش باستانی مظلوم واقع شده است، با بیان اینکه ورزش باستانی بیشتر به عنوان یک نماد، آن هم در بعضی جشن‌ها و افتتاحیه‌ها نمود می‌یابد، خاطرنشان کرد: در قدیم این ورزش در گل سرسبد تمام ورزش‌ها بوده و منش پهلوانی را به جامعه عرضه می‌کرده است
وی با بیان اینکه در‌های کوتاه زورخانه علامت فروتنی است و ورزشکاران باستانی هم از کبر و غرور گریزان هستند، عنوان کرد: متاسفانه امروزه ورزش باستانی در اوج مظلومیت و بی‌توجهی به سر می‌برد.
این پیشکسوت ورزش باستانی و زورخانه‌ای در همدان با بیان اینکه توجه نظام جمهوری اسلامی ایران به ورزش باستانی بسیار ویژه است و از همان روز‌های نخست تشکیل نظام اسلامی، مسابقات باستانی نیز قوت بخشیده شد، گفت: رهبر معظم انقلاب بار‌ها فرموده‌اند که ورزش باستانی باید احیا شود و امیدواریم مسؤولان بیش از پیش به این مهم توجه داشته باشند.
پیشکسوت کشتی استان با بیان اینکه متاسفانه این ورزش امروزه رفته رفته در میان جامعه ما غریب و غریب‌تر می‌شود، تاکید کرد: اهمیت بیش از حد به رشته‌هایی مانند فوتبال، ورزش باستانی و زورخانه‌ای را در معرض بی‌توجهی محض قرار داده است.
