تابناک ایلام علی اصغراسدی::این روزها انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا در هزاران کیلومتر دورتر از کشورما به مهمترین وبا اهمیت ترین رویداد سیاسی برای مردم تبدیل شده است .به گونه ای که وضیعت آرای دو کاندیدای دمکرات وجمهوری خواه به خبر غالب مردم تبدیل شده و این سوال در کوچه وبازار ترند شده است که" در آمریکا چه کسی رییس جمهور می شود "؟
در کنار حساسیت اعجاب برانگیز مردم کوچه وبازار ایران به انتخابات ایالات متحده آمریکا ،بررسی فضای مجازی ،رسانه ها ،کانالهای تلگرامی کشور و میزان خبرهای انتشار یافته در خصوص وضعیت آرای دو کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از یک تغییر نگرش عمیق مردم ایران خبر می دهد .
وضعیت اقتصادی حاکم بر کشور که معیشت مردم را در شرایط نامطلوبی قرار داده است ،تزلزل بازار ارز وسکه ،تورم افسارگسیخته کالاهای مصرفی وغیرمصرفی ،گرانی و کمیاب شدن دارو ،تاثیر کاهش ارزش پول ملی بر درآمد وهزینه های مردم موضوعی نیست که بتوان تاثیر آن را بر ابعاد گوناگون سیاسی ،اجتماعی و حتی فرهنگی جامعه نادیده گرفت .
بدیهی است قاطبه مردم ماکه فشارهای اقتصادی ومعیشتی بر زندگی خود را با پوست واستخوان خود لمس می کنند، این فشارها را نشات گرفته از تاثیر تحریم های ایالات متحده آمریکا بر اقتصاد کشور دانسته واز اینرو استمرار وضعیت جاری یا کاهش آن را در جابجایی سیاستمداران کاخ سفید جستجو می کنند.
به عقیده بسیاری از کارشناسان راهیابی جو بایدن دمکرات به کاخ سفید بدلیل نگاه مثبت ایشان به برجام و وعده بازگشت به این معاهده بین الملی می تواند ،بخش اعظم تحریمهای اعمال شده ازسوی دونالدترامپ بر علیه کشورمان را برداشته ومتعاقبا با آزادسازی دهها میلیارد دلار منابع بلوکه شده ایران در کشورهای متعدد ،تاحدودی بهبود مقطعی اقتصاد کشور را به دنبال داشته باشد.
اما بررسی ساختارهای سیاسی کشور نشان می دهد ؛عمر ناکافی دولت اعتدال گرای تدبیر وامید برای پرداختن دوباره به مذاکرات برجامی با دولت احتمالی بایدن ،تسلط جریان اقتدارگرا بر دستگاه تقنینی کشور و اقتدار دولت در سایه به عنوان موانع اصلی بهره مندی از مواهب ومزایای پیروزی دمکراتها در آمریکا ظهور وبروز کرده ،از اینرو نمی توان به بهبودی درازمدت وضعیت اقتصادی کشور از این دالان چندان امیدوار بود .
برخلاف آنچه که تا این لحظه چهره های منتسب به جریان اصولگرا ومسئولین کشور بر آن اصرار دارند ،باید گفت به هردلیلی نگاه قاطبه مردم ایران برای رهایی از وضعیت رقت بار کنونی به انتخابات ایالات متحده آمریکا دوخته شده و این امید در غالب آنان شکل گرفته که تسلط فیل ها بر کاخ سفید می تواند بر وضعیت اقتصادی کنونی آنان تاثیر مثبتی بر جای بگذارد .
بی گمان سلب اعتماد مردم از عوامل درونی و امید آنان به تاثیر گذاری انتخابات ینگه دنیا بر وضعیت زندگی اشان را می توان یک چالش مهم در آینده سیاسی ،امنیتی واجتماعی کشور قلمداد کرد . موضوعی که می تواند مشارکت مردم در فرایند های گوناگون سیاسی ،اقتصادی واجتماعی را تحت شعاع قرار داده و به اشکال گوناگون بر وضعیت اقتدار و امنیت کشور تاثیر منفی بر جای بگذارد .
بررسی فرایندهای سیاسی ،اقتصادی واجتماعی جامعه ایرانی نشان می دهد که مردم ایران در دهه 80 و90 شمسی راه برون رفت از مشکلات جاری وبهبود شرایط سیاسی واقتصادی را در تغییر در سیاست های درونی جستجو کرده از اینرو انتخابات ریاست جمهوری یازدهم ودوازدهم و همچنین مجلس دهم را می توان نقطه عطف امید به بهبودی از طریق نگاه به درون نام نهاد .
از آنجاییکه ساختارهای سیاسی قدرتمند نظام ودولت در سایه به عنوان مانعی جدی در مقابل تحقق آمال و امیدهای مردم در راستای اصلاح ساختارها به نفع شرایط اقتصادی ومعیشتی مردم قد علم کرد ،این موضوع توانست به عنوان عاملی مهم در تغییر نگرش مردم به شرایط درون کشور ظهور وبروز نماید . ناامیدی متجلی شده در مردم که به شکل عدم مشارکت گسترده در انتخابات مجلس یازدهم نمود یافت را می توان نشانه های مستولی شدن بی تفاوتی سیاسی واجتماعی نشات گرفته از یاس مردم قلمداد کرد .
بی شک حساسیت اعجاب برانگیز مردم به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را باید در همین یک نکته مهم قطع امید از ساختاری درونی برای تغییر در ابعاد گوناگون اقتصادی واجتماعی و حتی سیاسی جستجو کرد ،موضوعی خطرناک که می تواند در آینده نه چندان دور بعنوان پاشنه آشیل امنیتی نظام از آن یاد شود. از اینرو تصمیم سازان کشور که نمی توانند تاثیر گذاری انتخابات آمریکا بر آینده قدرت خود را پنهان نمایند به جای تمرکز بر امورات حاشیه ای ،به دنبال راهکاری جدی برای تغییر نگرش مردم از طریق اصلاح ساختارها برآیند که نادیده گرفتن این موضوع می تواند برای آینده نظام وکشور آسیب آفرین باشد .
مخلص کلام اینکه باید به این واقعیت اذعان کرد که امروز ساختارهای آسیب زای درونی کشور راه را بر هرگونه تغییر شرایط به نفع مردم انسداد کرده وهمین موضع باعث شده تا مردم نگاهشان را بر بیرون یعنی نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تغییر دهند.
ابتدایی ترین نتیجه این تغییر نگرش را می توان اینگونه تفسیر کرد که در صورت پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا، صرفنظر از تغییرات روانی وواقعی این پیروزی در وضعیت ولو کوتاه مدت اقتصادی ،این وضعیت می تواند امیدها در مردم ایران را بهبود داده وبه شکل افزایش مشارکت آنان در فرآیندهای سیاسی خاصه انتخابات 1400 تبلور یابد و خروجی آن به پیروزی جریان سیاسی اصلاح طلبان وجریان حامی دولت فعلی منجر شود .
در صورت پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات سوم نوامبر آمریکا وسیطره یانکی ها بر کاخ سفید ،باید گفت امید تغییر در بدنه فعال سیاسی جامعه ایرانی به شدت کاهش یافته و بدلیل عدم تمایل این بدنه به مشارکت در انتخابات ،نتیجه به همان شکلی که در انتخابات مجلس یازدهم متجلی شد اینبار در انتخابات ریاست جمهوری تکرار خواهد شد . شاید از این رهگذر است که جریان مخالف دولت چندان راغب به پیروزی دمکرات ها در انتخابات امروز ایالات متحده آمریکا نیست.
