تحلیلی فلسفی بر عللِ پایین آمدن رأی دکتر توکّلی
دکتر توکّلی از معدود نمایندگانی هستند که فساد سیستماتیک دولت قبل را به قلم و قدم مورد نقد و ارزیابی قرار داده اند. بازتاب سخن مردم در سایت الف هم هزینه ای سنگین ( تا حد محکوم شدن در دادگاه) برایشان به همراه داشته است. پس چه شد که از همراه کردن رأی بخشی از مردم بازماندند؟!
اگر انتخاب یکپارچه و مبتنی بر لیستِ اصلاح طلبان پاسخِ قانع کننده ای بود، علی مطهری در قعر جدول منتخبان غرق می شد. امّا جناب مطهری که در قعر لیست امید جا داشتند، اینک در صدر جدول (مکان دوّم) قرار گرفته اند. پس علّت چیز دیگری ست: "گُلِ خوش بویی که در گلدانی نامناسب قرار بگیرد می پَژمُرَد".
راقم سطوری که می خوانید فیلسوفی منتقد امّا وفادار به نظام است و به مدد آزاداندیشی جناب توکّلی سال هایی را در سایت ایشان قلم زده است. پس همچنان که دکتر توکّلی بر من حق دارند، من هم به خود حق می دهم که علل شکست موقتی ایشان را در عرصه سیاسی با حضرتشان در میان بگذارم و به عنوان مشاوری از راه دور، نشانه هایِ بازگشتِ مقتدرانه شان را به عرصه سیاست یاد آور شوم. امیدوارم این فضولی را بر من ببخشند.
در علم روانشناسی اجتماعی نظریه ای وجود دارد با عنوان نظریه توافق (congruity theory). آزگود و تانن بوم نشان داده اند که نحوه ارزشیابی یک فرد از فرد دیگر، ارزشیابی ما را - از هردو نفر- تغییر می دهد. این تغییر به ضرر فردی ست که ما به او نظری مثبت داشتیم (در این مثال دکتر توکّلی) و به سود فردی که با نگاهی کاملاً انتقادی با او برخورد می کردیم (در این مثال فرد مشخصّی از لیست منتسب به اصولگرایی افراطی). وقتی دکتر توکّلی همراه و همقدم یاران ثابت قدمِ دولت قبل می شود، والانسِ مثبت خود را نزد افکار عمومی از دست می دهد. امّا فرد مورد مخالفت مردم ( فی المثل یکی از اساتید اخلاق دولت نهم و دهم ) دو سه پلّه بالا می آید! به عبارتی والانس ۱+ دکتر توکّلی در تعامل با والانس ۳- جبهه پایداری به ۲- بدل می شود، امّا رأی عضو مورد نظر جبهه پایداری بر فراز رأی ایشان قرار می گیرد!
نکته مهم در نظریه توافق آن است که میزان تغییری که در هر ارزشیابی رخ می دهد، با میزان افراطی بودنِ نخستین ِ آن نسبت مستقیم دارد. فرض کنید جناب توکّلی قلم بر می دارند و در روزهای منتهی به انتخابات، فردی را که در اثر آنتاگونیست بودن با شخص احمدی نژاد، در نقطه مقابل او قرار داشته مورد عتاب قرار می دهند ( مشخصاً شخص آقای هاشمی رفسنجانی را که تمام غائله ۸۸ از مناظره کذایی علیه ایشان آغاز شده). نکته اینجا است که آقای توکّلی ( با محبوبیتِ فی المثل ۱+ ) در اشتباهی تاکتیکی فردی را مورد انتقاد قرار داده اند که در نظر افکار عمومی محبوبیت بیشتری را (فی المثل ۳+) دارا شده است. علت محبوبیت آقای هاشمی، زاویه ای ست که با موافقان سیاست های دولت قبل پیدا کرده اند. پس از نگارش نامه، والانسِ جناب هاشمی در ذهن طرفداران دکتر توکّلی (با یک درجه تنزّل) به ۲+ کاهش پیدا کرده، امّا والانسِ دکتر توکّلی تا ۲- پایین رفته.
پس در هردو حالت، فردی که ضرر می کند کسی است که در یارگزینی انتخاباتی اشتباه کرده و والانس مثبت خود را - نزد افکار عمومی- تا سه نمره تنزّل داده.
نامه اخیر جناب توکّلی در تبریک به متتخبان و پذیرش دوستانه و محترمانه نتیجه انتخابات، در میزان محبوبیت دوباره ایشان تأثیر گذاشته و بر خلافِ دوستانی که از رأی مردم برآشفتند، والانس ارزشیابی ایشان را تا ۲+ بالا برده. و البته زمان نشان خواهد داد که منتخبین جدید تا چه حد به اعتمادی که به ایشان شده وفادارند و تا چه اندازه از شعارزدگی مجلس قبل فاصله می گیرند.
اگر انتخاب یکپارچه و مبتنی بر لیستِ اصلاح طلبان پاسخِ قانع کننده ای بود، علی مطهری در قعر جدول منتخبان غرق می شد. امّا جناب مطهری که در قعر لیست امید جا داشتند، اینک در صدر جدول (مکان دوّم) قرار گرفته اند. پس علّت چیز دیگری ست: "گُلِ خوش بویی که در گلدانی نامناسب قرار بگیرد می پَژمُرَد".
راقم سطوری که می خوانید فیلسوفی منتقد امّا وفادار به نظام است و به مدد آزاداندیشی جناب توکّلی سال هایی را در سایت ایشان قلم زده است. پس همچنان که دکتر توکّلی بر من حق دارند، من هم به خود حق می دهم که علل شکست موقتی ایشان را در عرصه سیاسی با حضرتشان در میان بگذارم و به عنوان مشاوری از راه دور، نشانه هایِ بازگشتِ مقتدرانه شان را به عرصه سیاست یاد آور شوم. امیدوارم این فضولی را بر من ببخشند.
در علم روانشناسی اجتماعی نظریه ای وجود دارد با عنوان نظریه توافق (congruity theory). آزگود و تانن بوم نشان داده اند که نحوه ارزشیابی یک فرد از فرد دیگر، ارزشیابی ما را - از هردو نفر- تغییر می دهد. این تغییر به ضرر فردی ست که ما به او نظری مثبت داشتیم (در این مثال دکتر توکّلی) و به سود فردی که با نگاهی کاملاً انتقادی با او برخورد می کردیم (در این مثال فرد مشخصّی از لیست منتسب به اصولگرایی افراطی). وقتی دکتر توکّلی همراه و همقدم یاران ثابت قدمِ دولت قبل می شود، والانسِ مثبت خود را نزد افکار عمومی از دست می دهد. امّا فرد مورد مخالفت مردم ( فی المثل یکی از اساتید اخلاق دولت نهم و دهم ) دو سه پلّه بالا می آید! به عبارتی والانس ۱+ دکتر توکّلی در تعامل با والانس ۳- جبهه پایداری به ۲- بدل می شود، امّا رأی عضو مورد نظر جبهه پایداری بر فراز رأی ایشان قرار می گیرد!
نکته مهم در نظریه توافق آن است که میزان تغییری که در هر ارزشیابی رخ می دهد، با میزان افراطی بودنِ نخستین ِ آن نسبت مستقیم دارد. فرض کنید جناب توکّلی قلم بر می دارند و در روزهای منتهی به انتخابات، فردی را که در اثر آنتاگونیست بودن با شخص احمدی نژاد، در نقطه مقابل او قرار داشته مورد عتاب قرار می دهند ( مشخصاً شخص آقای هاشمی رفسنجانی را که تمام غائله ۸۸ از مناظره کذایی علیه ایشان آغاز شده). نکته اینجا است که آقای توکّلی ( با محبوبیتِ فی المثل ۱+ ) در اشتباهی تاکتیکی فردی را مورد انتقاد قرار داده اند که در نظر افکار عمومی محبوبیت بیشتری را (فی المثل ۳+) دارا شده است. علت محبوبیت آقای هاشمی، زاویه ای ست که با موافقان سیاست های دولت قبل پیدا کرده اند. پس از نگارش نامه، والانسِ جناب هاشمی در ذهن طرفداران دکتر توکّلی (با یک درجه تنزّل) به ۲+ کاهش پیدا کرده، امّا والانسِ دکتر توکّلی تا ۲- پایین رفته.
پس در هردو حالت، فردی که ضرر می کند کسی است که در یارگزینی انتخاباتی اشتباه کرده و والانس مثبت خود را - نزد افکار عمومی- تا سه نمره تنزّل داده.
نامه اخیر جناب توکّلی در تبریک به متتخبان و پذیرش دوستانه و محترمانه نتیجه انتخابات، در میزان محبوبیت دوباره ایشان تأثیر گذاشته و بر خلافِ دوستانی که از رأی مردم برآشفتند، والانس ارزشیابی ایشان را تا ۲+ بالا برده. و البته زمان نشان خواهد داد که منتخبین جدید تا چه حد به اعتمادی که به ایشان شده وفادارند و تا چه اندازه از شعارزدگی مجلس قبل فاصله می گیرند.