به گزارش تابناک قزوین، تا حدود یکسالگی همهچیز طبیعی و خوب به نظر میرسید تا اینکه کمکم، بیتوجهی به محیط اطراف، دوری کردن از اطرافیان، سکوت دائمی، توجه نکردن به عواطف و احساسات دیگران به خودش، سرگرم نشدن با وسایلی که برای همسالانش جذاب بود، تمرکز طولانیمدت بر روی اشیایی مانند چرخ ماشین اسباببازیاش، برای من و پدرش نگرانکننده و باعث شده بود بیشتر به جزییات رفتارهایش توجه کنیم.
او حتی نمیتوانست ما را صدا کند و هیچچیزی را از ما درخواست نمیکرد. همه این شواهد، این حس را به ما میداد که پسر کوچولوی ما با بقیه هم سن و سالانش متفاوت است. تا اینکه یکی از اقوام به من توصیه کرد که گوشهگیری و سکوت کودکم را جدی بگیرم. با مراجعه به روانشناس کودک برای فرزندم تشخیص بیماری "اوتیسم" داده شد.
پس از شنیدن این خبر، دنیایی پر از سؤال برای ما شکل گرفت. اینکه آینده فرزندمان چه خواهد شد؟ آیا او میتواند وقتی بزرگتر میشود، بدون کمک و به تنهایی زندگی کند. این داستان زندگی والدینی است که شاید مشابه آن را از اطرافیانمان شنیده باشیم. داستان مواجهه افراد مختلف با بیماری ناشناخته «اوتیسم» که زندگی خیلیها را در این روزها مختل کرده است و آمار نشان از ازدیاد این بیماری در جامعه دارد.
فرزند من دیوانه نیست
یک مادر که فرزند دومش مبتلابه این بیماری است بابیان اینکه فرزندم در سخن گفتن تأخیر داشت و دیرتر از هم سن و سالان خود به حرف افتاد، میگوید: پس از شروع به صحبت کردن نیز فرزندم در رساندن مفهوم کلمات با مشکل مواجه بود که به همین دلیل به پزشک مراجعه کردیم.
معصومه صادقی با اشاره به اینکه فرزندم باهوش است، گفت: بارها میدیدم که فرزندم به نقطهای خیره شده و بیحرکت مینشیند درحالیکه این رفتار را در فرزند دیگرم تجربه و مشاهده نکرده بودم.
وی بابیان اینکه در حال حاضر فرزندم تحت درمان است و روند بهبودی را طی میکند اظهار کرد: پسرم سال آینده وارد مقطع دبستان میشود که امیدوارم در ارتباطگیری با همکلاسیهایش موفق باشد.
هیچکس درد «سامان» را نمیفهمد
سامان یکی از بچههایی است که تا دو سال و سهماهگی مانند همه بچههای عادی زندگی میکرده، اما بعدازآن کمکم ازلحاظ کلامی پسرفت میکند تا جایی که از گفتن یک جمله، به گفتن یک فعل رسید. مادرش که متوجه این تغییرات میشود، به چند پزشک مراجعه میکند، اما هیچکس درد سامان را نمیفهمد.
حمایتهایی که از خانواده «اتیسمی» نمیشود
محمد صدر با اشاره به هزینههای بالای درمان اوتیسم اظهار کرد: بهزیستی از افراد مبتلا به عقبماندگی ذهنی حمایت میکند که امیدواریم کودکان اوتیسمی توسط بهزیستی حمایت شوند تا علاوه بر درمان این کودکان، هزینههای درمانی برای خانوادههای آسانتر شود.
کودکان «اتیسمی» در حسرت بازیهای کودکانه
معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی قزوین دراینباره به خبرنگار تابناک قزوین میگوید: اختلال طیف اتیسم به مجموعهای از اختلال رشدی گفته میشود که مهارتهای کلامی و غیرکلامی را بهطور معنیداری تحت تأثیر خود قرار میدهد و اغلب علائم آن در آغاز 18 ماهگی و یا دوسالگی بروز مییابد.
راحله جانتن میافزاید: این اختلال با تأخیر یا کارکرد نابهنجار حداقل دریکی از حوزههای تعامل اجتماعی، زبان مورداستفاده در ارتباطات اجتماعی، بازیهای تخیلی یا نمادین ظاهر میشود صدالبته که میزان شیوع اختلال طیف اتیسم در دختران و پسران متفاوت است ولیکن افزایش موارد این اختلال ازنظر آماری در اغلب موارد زنگ خطری است که سبب نگرانی متخصصین و برنامه ریزان امور آموزش، رشد و بهداشت جوامع شده است.
وی با اشاره به علائم اتیسم میگوید: کودکان انیسمی برای نمونه بازیهای همچون دالی یا قایم مشک را انجام نمیدهند و یا بهطور یکجانبه با خودشان بازی میکنند و یا به شیوه خاصی بازی میکنند و علاقهای برای انجام بازی با دیگران از خود نشان نمیدهند همچنین با روشن شدن جاروبرقی و یا سایر وسایل سروصدا در گوش خود را میگیرند و فرارمی کنند.
به گفته وی، این نوع کودکان بدخواب بوده و یا دیر میخوابند و یا با کمترین صدایی بیدار میشوند.
این مسئول ادامه میدهد: افراد دارای اتیسم ممکن است دارای علائم بدنی و جسمی بوده و مواردی مانند مشکلات مربوط به گوارش و مشکل خواب داشته باشند همچنین ممکن است در هماهنگی میان ماهیچههای بزرگ و کوچک و در انجام هماهنگ حرکات در فعالیتهایی ماند دویدن و یا بالا رفتن، از خود ناپختگی و ضعف نشان دهد که حدوداً یکسوم از این کودکان دارای «غش» و یا حملههای «صرعی» هستند.
وی بابیان اینکه تشخیص اتیسم از طریق مشکلات زیبانی و مهارتهای اجتماعی ضعیف انجام میشود توضیح میدهد: روانشناسی که آموزشهای ویژه را دیده است میتواند مشکلات اجتماعی را در مراحل اولیه بروز آن شناسایی کند چراکه این نوع کودکان بهطورمعمول به چشم افراد دیگر و حتی والدین خود نگاه نمیکنند و ممکن است به مدت طولانی محیط را انکار کرده و بر اشیاء پیرامون خود تمرکز کنند.
هیچ آزمایش بالینی و پزشکی برای تشخیص اتیسم وجود ندارد
این مسئول تصریح میکند: هیچ آزمایش بالینی و پزشکی برای تشخیص اتیسم وجود ندارد اما برای مشخص کردن مواردی مانند سنجشی، مشکلات گفتاری، مسمومیت با سرب و یا مشکلات رشدی که ارتباط چندانی با خود اتیسم ندارند ارزیابیهایی وجود دارد به بیان سادهتر، والدین باید به فهرستی از سؤالات مختلف پاسخ دهند که به این ابزارها «غربال» میگویند تا با استفاده از آن بتوان رفتار، ارتباط و سطح مهارتهای کمک را موردسنجش و ارزیابی قرارداد.
وی توضیح میدهد: افراد دارای اتیسم با عملکردهای سطح بالا محدودیتی در عملکردهای ذهنی و مهارتهای زبانی ندارند، درواقع ممکن است مهارتهای گفتاری سطح بالایی داشته باشند اما این افراد ازنظر اجتماعی، ناپخته بوده و در ادارات علائم غیرکلامی نظیر حالتهای عاطفی چهره، مشکلدارند به همین دلیل ممکن است تنها بر یک موضوع موردعلاقه خود تمرکز کنند و تمام جنبههای آن را بشناسند و همچنین در دوستیابی و برقراری ارتباط با دیگران مشکل داشته باشند.
این مسئول بابیان اینکه برای درمان اتیسم هیچ داروی خاصی وجود ندارد میافزاید: دارو میتواند تعدادی از علائم را کنترل کند، متخصصان برای کنترل مشکلات جدی رفتاری، از داروهای «ضد سایکوتیک» استفاده می کنند همچنین یکی از داروهایی که در زیر این گروه قرار می گیرد، «رسپریدال» است که توسط سازمان کنترل داروها تایید شده است که میتواند در کنترل رفتارهای پرخاشگرانه و آسیب رسان کودکان مؤثر باشد.
بیش از 60 بیمار اتیسمی در قزوین
وی خبر میدهد: تاکنون افرادی که به عنوان اتیسم در استان شناسایی شده اند در حدود 65 نفر بوده اند زیرا ممکن است برخی مراجعه نکرده باشند، برخی بررگسال و عده ای دیگر حتی با این علائم به عنوان بیمار اتیسم شناسایی نشده باشند.
این مسئول با تأکید بر اینکه اتیسم اختلالی برای تمام طول عمر است میافزاید: در حال حاضر درمان و شفایی برای آن وجود ندارد اما با روشهایی همچون گفتاردرمانی و بسیاری روشهای آموزشی دیگر میتوان در کنترل علائم و افزایش توانایی آنان بسیار مؤثر عمل کرد.
معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی قزوین میگوید: بررسیها نشان داده است که افراد استفاده کننده از خدمات توانبخشی موجود در مقابل کسانی که به دلایلی از این روشها استفاده نکردهاند، بسیار باهم فرق دارند چراکه گروه استفادهکننده، توانایی ارتباطی، اجتماعی و یادگیری بسیار بهتری از خود نشان داده است و توانسته در جامعه حضور بیشتری داشته باشند.
به گزارش تابناک قزوین، باوجوداینکه اتیسم یک بیماری اختلال رشدی است ولی برخی کودک و نوجوانان اتیسمیتوانسته اند با حضور در برنامه های توانبخشی حرفه ای نه تنها همچون افراد عادی بلکه به عنوان یک نقاش، موسیقدان و حتی دانشمند در جامعه حضور پررنگی داشته باشند.
شاید عجیب باشد که نوابغ بزرگ دنیا مثل آلبرت اینشتین، جرج اورول و توماس جفرسون که سومین رئیس جمهور آمریکا است و از سال ۱۸۰۱ میلادی دو دوره متوالی چهار ساله رئیس جمهوری آمریکا بود، افرادی با داراي اختلالات طيف اتيسم بودند که توانسته اند با غلبه بر کاستی ها، هرگز نااامید نشده و به زندگی فوق العاده دست یابند، در نتیجه باید تأکید کرد که آنچه آدمی را به اوج می رساند، اعتماد به نفس و دوری از هر گونه یاس و ناامیدی است.
گزارش از ناهید هدایتی