متصدی ثبتنام میگوید «تا الان یکمیلیون ٢٥٠هزار تومن پرداخت کردید، میمونه یکمیلیون و ١٥٠هزار تومن دیگه» زن چکها را مرتب میکند و داخل پرونده سبزرنگ قرار میدهد و به مرد تاکید میکند که تاریخ جشن شروع سال یادش نرود.
بیشترین تخلفات؛کمترین شکایاتاز حیاط بسیار کوچک خاکستریرنگ خانه عبور میکنم و از پلهها بالا میروم و وارد سالنی میشوم که با سرامیکهای سفید کفپوش شده است. میز قهوهایرنگی در کنار یکی از دیوارهای تازهرنگشده اتاقی گوشه سالن قرار گرفته است. پسربچه لباسهای سورمهای فرمش را گرفته است و مدام چوب رختی سفیدرنگ را در دستش تکان میدهد و کنار پدرش که روی میز قهوهای خم شده و مشغول امضاکردن فرمهای ثبتنامش است.
٢میلیون و ٤٠٠هزار تومان شهریه یک سالمتصدی ثبتنام میگوید «تا الان یکمیلیون ٢٥٠هزار تومن پرداخت کردید، میمونه یکمیلیون و ١٥٠هزار تومن دیگه» زن چکها را مرتب میکند و داخل پرونده سبزرنگ قرار میدهد و به مرد تاکید میکند که تاریخ جشن شروع سال یادش نرود.
من هم گویی آمدهام برای ثبتنام برادر کوچکم از خانمی که آنطرف میز نشسته شرایط ثبتنام را میپرسم؛ درحالیکه مقنعه مشکیرنگ را در سرش جابهجا میکند و در صندلی قرار میگیرد و میگوید «کلاس چندم؟»
سوم ابتداییصدایی صاف میکند و ادامه میدهد که این مدرسه یک برند است و بسیاری از چهرههای شناختهشده شهر از وکیل و دکتر و مهندس و شهردار و نماینده مجلس و... بچههایشان را در این مدرسه ثبتنام کردهاند و بعد هم اضافه میکند «اینجا ثبتنام خیلی محدودی داریم و معدل بالای سالهای قبل تحصیلی یک ملاک اصلی است تا اینکه اگر معدل خوب و رتبه بالایی داشت تازه باید در یک آزمون کتبی هم شرکت کند و این البته پایان ماجرا نیست؛ چون مدیر مدرسه حتما از دانشآموز مصاحبه حضوری میگیرند.»
سوال میکنم با اینهمه سختگیری کلاسهایتان چندنفره است که جواب میدهد: «شش تا کلاس داریم که همشون ٢٥نفرهاند.»
یکمیلیون تومان فقط برای کلاسهای فوق برنامهنگاهی به اطراف که میاندازم، فقط سه اتاق کوچک را میبینم و راهپلهای که راه به زیرزمین میبرد و حیاط کوچکی که به نظر نمیرسد، حتی ١٠ دانشآموز بتوانند در آن بازی کنند. حال آنکه اینجا صحبت از ١٥٠ دانشآموز است.
میپرسم حیاط کوچک مدرسه برای اینهمه دانشآموز کافی است که جواب میشنوم «نه، خیالتون راحت، مشکلی از این لحاظ نداریم.»
هزینهها و شهریه مدرسه را که میپرسم، میگوید: «یکمیلیون و ١٥٠هزار تومان و یکمیلیون هم هزینه کلاسهای فوقبرنامه» و شروع میکند به توضیح راجع به کلاسهای جانورشناسی، گیاهشناسی، زبان و چند کلاس دیگر و درمجموع با هزینه لباس و موارد دیگر حدود ٢میلیون ٢٥٠هزار تومان ،انگار که صورتحساب می نویسد.
او در پاسخ به این سوال که شرکت در کلاسهای فوقبرنامه اجباری است نیز تاکید میکند: «معلومه اینا جزو برنامه آموزشی محسوب میشود. دوباره مشغول توضیحدادن تکمیل پروندهها برای همکارش میشود.
البته همه این اعداد و ارقام را باید اضافه کنید به شهریه سرویس که خودش موضوعی جداگانه است و حدود یکمیلیونتومانی آب میخورد.
اجبار در کلاسهای فوقبرنامه غیرقانونی استبنا بر گزارش گروه شهر شهرآرا، این تنهامدرسه غیردولتی در مشهد نیست که باوجود شرایط نامطلوب فیزیکی و تحت عناوین مختلف ازجمله کلاسهای فوقبرنامه اجباری، دادن نهار به دانشآموزان در مدرسه و... اقدام به گرفتن شهریههایی بسیار بالاتر از نرخ قانونی و مصوب آموزشوپرورش از افراد میکند و هر سال آمار بالای تخلفات این مدارس در سطح کشور باعث مشکلات زیادی میشود؛ اما امسال حجم بالای این تخلفات کار را بهجایی رسانده است که صحبت از دخالت سازمان تعزیرات حکومتی در این ماجراست.
اما رئیس اداره ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات اداره کل آموزشوپرورش خراسانرضوی با بیان اینکه اجباریکردن کلاسهای فوقبرنامه و گرفتن این میزان هزینه کاملا غیرقانونی محسوب میشود، میگوید: متاسفانه بیشترین تخلفاتی که در سطح مدارس با آن روبهرو هستیم، مربوط به مدارس غیردولتی است.
مهدی قوامی در رابطه با دیگر تخلفاتی که در این مدارس انجام میشود، بیان میکند: متاسفانه برخی مدارس قبل از اینکه تاریخ قانونی ثبتنام اعلام شود و در تاریخی که هنوز نرخ قانونی شهریه مشخص نشده است، به گرفتن پیشپرداخت اقدام میکنند و در توجیه این کارشان نیز به اولیا توضیح میدهد این شهریه علیالحساب است؛ درحالیکه از نظر ما تا مشخصشدن شهریه مصوب این اقدام کاملا غیرقانونی است.
مدارس غیردولتی حق گرفتن هزینه دیگری را ندارندوی میافزاید: نرخ دقیق شهریه این مدارس را ستاد ثبتنام وزارتخانه آموزشوپرورش مشخص میکند و مدارس باید زمانی شروع به ثبتنام کنند که این نرخ مشخص شده باشد که متاسفانه مدارس این قانون را رعایت نمیکنند.
رئیس اداره ارزیابی عملکرد وپاسخگویی به شکایات اداره کل آموزشوپرورش خراسانرضوی بیان میکند: معمولا هرساله با توجه به هزینههایی که برای این مدارس وجود دارد، وزارت آموزشوپرورش اقدام به افزایش ٢٥درصدی شهریهها میکند. بنابراین مدارس غیردولتی حق گرفتن هزینه دیگری را ندارند.
اما باوجود تخلفات گستردهای در این زمینه تاکنون شاهد اقدام جدی ازجانب آموزشوپرورش برای مقابله با این اقدامات نبودهایم. موضوعی که درباره آن نیز قوامی میگوید: در رابطه با اقداماتی که تاکنون ادراه کل آموزشوپرورش در رابطه با این مدارس متخلف انجام داده است، باید بگویم سال گذشته آموزشوپرورش با مشاهده تخلفاتی در یکی از مدارس غیردولتی بسیار شناخته شده اقدام به برکنارکردن مدیر مدرسه کرد و چندتن از موسسان مدارس غیردولتی نیز توبیخ کتبی همراه با درج در پرونده شدند.
همان چهرههای شناختهشده، فشار میآورندوی تاکید میکند: یکی دیگر از مشکلاتی که آموزشوپرورش در برخورد با مدارس شناختهشده غیرانتفاعی با آن روبهروست، برخی مسئولان و چهرههای شناختهشده نیز فرزندشان در این مدارس است که بهمحض اینکه آموزشوپرورش قصد برخورد دارند، فشار وارد میشود.
رئیس اداره ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات اداره کل آموزشوپرورش خراسانرضوی اظهار میدارد: متاسفانه یکی از مشکلات دیگری که در این زمینه وجود دارد، این است که والدین، کمتر اقدام به شکایت از مدارس غیرانتفاعی میکنند یا چندان پیگیر این موضوع نیستند.
وی با اشاره به اینکه تاکنون از بیش از ٣٢٨ مدرسه غیردولتی بازدید شده است و تاکنون بیش از سی مورد شکایت از این مدارس داشتهایم که برخی شکایات مربوط به عدم اطلاعرسانی دقیق در رابطه با شهریه دریافتی بوده است، میگوید: تمام مدارس موظفاند حتما لیست هزینههایی که از والدین گرفته میشود و دلایل را درمعرض دید عموم قرار دهند.
اما مشکلات و تخلفات مدارس غیرقانونی در سال جاری در کشور کار را بهجایی رساند که حتی پای تعزیرات حکومتی را نیز وارد کار کرد ورودی که با مخالفت آموزشوپرورش با آن ورود روبهرو کرد. همین چندی پیش بود که معاون حقوقی سازمان تعزیرات حکومتی رضا ملکی با بیان اینکه قانونگذار اجازه نظارت بر کالا و خدمات را داده است، افزود «آموزشی که آموزشگاههای غیردولتی به دانشآموزان ارائه میکنند، نوعی خدمات است و اگر در این خدمات اضافه دریافتی صورت گیرد و از قیمتهای مصوب آموزشوپرورش یا مراجع تصمیمگیر دیگر، مبلغ بیشتری دریافت شود، سازمان تعزیرات حکومتی طبق قانون حق دارد به این موضوع ورود کرده و حکم مقتضی را صادر کند.»
اما قوامی در این رابطه میگوید: آموزشوپرورش توانایی برخورد با این تخلفات را دارد و تاکنون اگر با موردی برخورد کرده که هزینههای زیادی از افراد گرفته شده است، مبالغ به والدین برگرداننده شده است و مشکلی در این زمینه نداریم.