به گزارش تابناک ارومیه،پان ترکیسم ،جنبش سیاسی اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است که هدفش دستیابی به اتحاد سیاسی همه مردم ترک زبان در امپراطوری عثمانی،روسیه،چین ،ایران و افغانستان بوده است.
اسماعیل گاسپرینسکی معلم و ادیب تاتار بنیانگذار پان ترکیسم است.وی و طرفدارانش معتقد بودند که یک دولت واقعا ترک میتواند نقشه های پان ترکیستی را بپذیرد و کار وحدت اقوام ترک نژاد را برعهده گیرد.
در دومین دوران سلطنت عبدالحمید دوم امپراطور عثمانی ندای پان ترکیسم و یا پان تورانیسم برخی از روشنفکران مسلمان تاتار روسیه در سیاسیون عثمانی بازتاب یافت و با قدرت گرفتن اعضای کمیته اتحاد و ترقی ،پان ترکیسم به ابزار و پوششی برای توسعه طلبی ترکهای جوان تبدیل شد.در بخشی از سخنان ضیاء گوک آلپ ،بنیان گذار ایدئولوژی پان تورانیسم و ترک گرایی در ترکیه آمده است:میهن ترک ،ترکیه نیست ....بلکه فراتر از آن است....یک کشور پهناور و جاودانی ،توران.
با روی کار آمدن اتاتورک در ترکیه جدید ،بر طبل پان ترکیسم همچنان زده شد.اما پس از وی مواضع این گروه و این ایدئولوژی ملایم تر گردید.اما همواره به عنوان یک سیاست و یک منش در سخنان و رفتار سیاسیون ترکیه باقی ماند.
پس از فروپاشی شوروی و استقلال جمهوریهای این کشور،ترکیه بار دیگر بر طبل اتحاد ترکهای دنیا مخصوصا این منطقه بیشتر کوبید و در راستای این سیاست در فرهنگ،سیاست و جوامع این جمهوریها رسوخ کرده و سعی در ایجاد این وحدت برآمد.تاکنون نیز این ایده پابرجاست بطوریکه اخیرا گردهمایی با شرکت کشورهای ترک زبان در ترکیه برگزار گردید.
علی کمال آیدین معاون وزیر امور خارجه ترکیه، طی این اجلاس که در آنکارا برگزار شده ، در رابطه با اهداف شورای کشورهای ترک زبان ،سخنرانی کرد.وی یکی از اهداف این شورا را کسب موقعیت ناظر در سازمان ملل متحد عنوان کرد.
اجلاس روسای جمهور کشورهایی که به زبان ترکی صحبت می کنند در سپتامبر سال ۲۰۱۰، تاسیس شده بود.انتظار می رود ازبکستان و ترکمنستان نیز در آینده، عضو این شورا گردند.
